Verplichte vrije dagen zijn dagen waarop werknemers verplicht vrij zijn. Ze worden ook wel officiële feestdagen genoemd, maar het is belangrijk om te weten dat verplichte vrije dagen niet voor iedereen hetzelfde hoeven te zijn. Dit kan namelijk afhangen van je cao. Verplichte vrije dagen zijn in sommige sectoren een lust, in anderen een last. In dit artikel geven we je tips over het omgaan met verplichte vrije dagen en de planning ervan.
Wat zijn verplichte vrije dagen?
Verplichte vrije dagen is wat dat betreft een breed begrip. De een doelt daarmee op de officiële vakantiedagen, waarop de meeste mensen vrij zijn. De ander bedoelt juist het aantal verplichte vakantiedagen per jaar, wat eigenlijk in uren uitgedrukt wordt. Jaarlijks heb je in ieder geval recht op 4 keer het aantal uren dat je per week werkt. In praktijk komt dat neer op 4 weken vakantie per jaar, ervan uitgaande dat je het hele jaar werkzaam bent. Mogelijk heb je meer verplichte vrije dagen, als dat in je cao beschreven staat.
Wanneer zijn de verplichte vrije dagen?
De verplichte vrije dagen kunnen per cao / sector verschillen. In veel sectoren worden de officiële feestdagen als verplichte feestdagen gezien. In ieder geval dagen als nieuwjaar en Pasen. Goede Vrijdag is een uitzondering, dan werken de meeste bedrijven wel door.
Dit zijn de officiële feestdagen:
- Nieuwjaarsdag
- Goede Vrijdag
- 1e en 2e paasdag
- Koningsdag
- Bevrijdingsdag
- Hemelvaartsdag
- Pinksteren
- 1e en 2e kerstdag
Ben je vrij op officiële feestdagen?
Om te weten of je vrij bent op officiële feestdagen, kijk je in de cao of contract. Ook in het personeelshandboek kunnen hier richtlijnen over instaan. Indien de officiële feestdagen als verplichte vrije dagen gelden, dan krijg je doorbetaald op deze dagen. Zo niet, dan kan de werkgever je vragen om een officiële vrije dag op te nemen indien je vrij wilt zijn. Bij veel bedrijven zien we dat werkgevers deze dag doorbetalen en vrij geven.
Moet je als werkgever verplicht vrij geven?
Nee, dat hoeft niet, tenzij anders vermeld staat in het contract of de cao. In sommige branches is het immers niet wenselijk als (alle) personeelsleden vrij zijn. Een goed voorbeeld is natuurlijk de horeca. Net als ziekenhuizen en andere soorten instanties waar het werk echt geen dag stil kan liggen. Iedereen begrijpt dat.
Vaak belonen werkgevers met een extra vergoeding als iemand op feestdagen of in het weekend werkt. Dit is overigens, tenzij anders aangegeven in contract of cao, geen wettelijke verplichting. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat het niet slim is, want het komt de werknemerstevredenheid en de bereidheid om te werken toch wel echt ten goede.
Moet je als werkgever medewerkers uitbetalen op een feestdag?
Een medewerker maakt op een feestdag aanspraak op doorbetaling van het loon als hij normaal gesproken op die dag arbeid verricht. Bij een onregelmatig arbeidspatroon kan dit worden vastgesteld als de medewerker in de voorgaande 13 weken in ten minste 8 weken op de bewuste dag arbeid heeft verricht. Is er aan het criterium 8 uit 13 voldaan, dan wordt in Dyflexis het loon doorbetaald op basis van het gemiddeld op die dagen gewerkte aantal uren. Bij de bepaling hiervan tellen alle gerealiseerde uren mee als gewerkte dagen.
Hoe plan je ver
plichte vrije dagen goed in?
Of het nu gaat om verplichte vrije dagen of door werknemers opgenomen vrije dagen, het is altijd goed om de personeelsplanning goed te organiseren. Dat begint al met een planning, waar je op tijd aan begint. Daarnaast is het, vooral op officiële feestdagen en andere events, slim om te zorgen dat je niet te veel personeel inzet. Je wilt immers niet dat zij gaan klagen dat ze ‘eigenlijk voor niks op het werk zijn’. Hier kan forecasting software je bij helpen; op basis van historische gegevens maak je een voorspelling over de optimale bezetting.
Tevens raden we je het Workforce Management Systeem aan. Hiermee doe je niet alleen voorspellingen, maar automatiseer je personeelsbeheer tot in de puntjes. Zo maak je altijd de juiste keuzes en zorg je dat de klussen al geklaard zijn voordat de verplichte vrije dagen aanbreken. Altijd de juiste bezettingsgraad met Dyflexis!
